Η ιστορία του Αγίου Παϊσίου, του σύγχρονου Αγίου που άγγιξε όλο τον κόσμο της Ορθοδοξίας, ξεκινάει με τη γέννησή του στα Φάρασα της Καππαδοκίας, στις 25 Ιουλίου του 1924. Λίγες ημέρες αργότερα, βαφτίζεται από τον γέροντα Αρσένιο τον Καππαδόκη, ο οποίος του δίνει το όνομά του. Η γέννηση του Αγίου Παϊσίου συμπίπτει με τον ξεριζωμό των Ελλήνων από την Καππαδοκία. Ο μικρός Αρσένιος γίνεται πρόσφυγας στις πρώτες μέρες της ζωής του.
Οι ξεριζωμένοι από την Καππαδοκία γιορτάζουν την Κοίμηση της Θεοτόκου μακριά από το χωριό τους, με μια υπαίθρια λειτουργία. Φτάνουν στον Πειραιά στις 14 Σεπτεμβρίου, περιμένοντας να βρουν τη μάνα Ελλάδα που θα τους αγκαλιάσει, συναντούν όμως πάρα πολλές δυσκολίες και προβλήματα. Ο πατέρας του μικρού Αρσενίου, που είναι ο πρόεδρος της κοινότητας, προσπαθεί με την καθοδήγηση του γέροντα Αρσενίου να κρατάει ισορροπίες και να λύνει τα προβλήματα.
Όπως προείπε ο πνευματικός τους πατέρας, γέροντας Αρσένιος, έτσι γίνεται ακριβώς. 40 μέρες μετά την εγκατάσταση στο κάστρο της Κέρκυρας, ο γέροντας Αρσένιος κοιμάται στο νοσοκομείο της πόλης στις 10 Νοεμβρίου 1924. Αυτό το γεγονός συγκλονίζει όλη την κοινότητα, γιατί ο γέροντας Αρσένιος ήταν ο πνευματικός τους πατέρας, ο γιατρός, ο δάσκαλος τους. Ήταν ο άνθρωπος που πραγματικά διατήρησε την ελληνική και τη χριστιανική ψυχή στα χωριά της περιοχής.
Ο Πρόδρομος Εζνεπίδης, πατέρας του Αγίου Παϊσίου, προσπαθεί να σταθεί χωρίς τον πνευματικό του πατέρα, αλλά δεν μπορεί. Είναι έτοιμος να τα παρατήσει, όταν η γυναίκα του Ευλογία δείχνει τη δύναμή της και τη σοφία που κουβαλά στην ψυχή της. Τον στηρίζει και τον βοηθά να μη λυγίσει. 22 μήνες μετά την έλευσή τους στην Κέρκυρα, φεύγουν για την Πλαταριά Θεσπρωτίας. Εκεί, ο Πρόδρομος αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες.
Μετά από πολλές περιπλανήσεις και δυσκολίες, η οικογένεια του Πρόδρομου Εζνεπίδη φτάνει στην Κόνιτσα της Ηπείρου. Εκεί, βρίσκουν ανθρώπους που τους υποδέχονται με αγάπη και τους βοηθούν στο νέο ξεκίνημα της ζωής τους. Ο μικρός Αρσένιος ψελλίζει τις πρώτες προσευχές του και μεγαλώνει σε ένα πνευματικό περιβάλλον. Με τον θάνατό της η γιαγιά ΧατζηΧριστίνα αφήνει μια πλούσια πνευματική κληρονομιά στα παιδιά και τα εγγόνια της. Ταυτόχρονα, ένα καινούργιο μέλος προστίθεται στην οικογένεια. Η γέννηση της Χριστίνας οδηγεί ξανά τον Ραφαήλ στη στέγη, για να μην ακούει τη μάνα που γεννά και τη μικρή Αμαλία να μαθαίνει για το μυστήριο της ζωής και του θανάτου. Ο Αρσένιος μεγαλώνει και συναντά ως παιδί προσφύγων τις πρώτες δυσκολίες με τους συνομήλικούς του.
Η Ευλογία διακρίνει την πνευματική κλίση του Αρσενίου και φροντίζει, από πολύ νωρίς, να του μεταδώσει τη μεγάλη της πίστη. Πέρα από τις προσευχές, του μιλάει για τον εγωισμό και την ταπείνωση, και για το πώς πρέπει να πολεμά τους κακούς λογισμούς. Με το καθημερινό της φωτεινό παράδειγμα χτίζονται σιγά-σιγά στην παιδική ψυχή του μεγάλες αρετές, που αργότερα θα είναι το μεγάλο του στήριγμα και το πνευματικό του απόθεμα με το οποίο θα ανακουφίσει χιλιάδες ανθρώπους. Στην ηλικία των 12 ετών επιλέγει να μην πάει στο γυμνάσιο και διαλέγει να μάθει την τέχνη του μαραγκού για να βοηθήσει οικονομικά τους γονείς του.Στα δεκαέξι του χρόνια, ένας ξάδελφός του σπέρνει στην ψυχή του την αμφιβολία για τη θεότητα του Χριστού. Ο Αρσένιος καταφεύγει στο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας και κλαίγοντας παρακαλεί τον Χριστό να του δείξει ένα σημάδι που θα διαψεύδει όσα του είπε ο ξάδελφος του.
Η οικογένεια Εζνεπίδη ετοιμάζεται για τον γάμο της Αμαλίας. Ο Ελληνοϊταλικός, όμως, πόλεμος έρχεται να ανατρέψει τα σχέδια και τις ζωές όλων των Ελλήνων. Ο Ραφαήλ και ο Χαράλαμπος πηγαίνουν στον πόλεμο και ο Αρσένιος προσπαθεί να βοηθήσει την οικογένειά του να σταθεί όρθια στις πολύ δύσκολες στιγμές. Ακολουθεί η γερμανική κατοχή και οι μεγάλες δυσκολίες που φέρνει μαζί της. Έχοντας σαν παράδειγμα τη μάνα του και τον πατέρα του, ο Αρσένιος προσπαθεί να βοηθήσει όσους έχουν ανάγκη. Έρχεται η απελευθέρωση αλλά πολύ γρήγορα αρχίζει η μεγάλη πληγή της Ελλάδος, ο Εμφύλιος πόλεμος. Ο Αρσένιος καλείται να καταταγεί στον στρατό. Καταφεύγει στην Παναγία και την παρακαλεί να τον βοηθήσει να μην σκοτώσει άνθρωπο. Παίρνει την ειδικότητα του ασυρματιστή και γίνεται παράδειγμα για τους συστρατιώτες του με την αυταπάρνηση, τη μεγάλη πίστη και την θυσιαστική του αγάπη.
Ο Αρσένιος, με μεγάλο κίνδυνο της ζωής του, σώζει ένα συστρατιώτη του που πληγώθηκε στη μάχη. Όλοι θαυμάζουν το θάρρος του και προσπαθούν να καταλάβουν πως δεν χτυπήθηκε από τα τόσα πυρά που δέχτηκε στην προσπάθειά του να μεταφέρει τον πληγωμένο στρατιώτη. Η Ευλογία δέχεται μια μεγάλη έκπληξη. Ο Αρσένιος επιστρέφει στο σπίτι και της λέει ότι απολύθηκε από τον στρατό. Η χαρά της δεν θα κρατήσει για πολύ, διότι της ανακοινώνει ότι θα φύγει για το Άγιον Όρος. Τον παρακαλεί να μείνει για λίγο αλλά ο Αρσένιος φεύγει την επόμενη ημέρα. Η συγκίνησή του είναι μεγάλη όταν μπαίνει στο περιβόλι της Παναγίας. Καταφεύγει στον πατέρα Κύριλλο, έναν σπουδαίο πνευματικό, ο οποίος του δίνει τις πρώτες συμβουλές για τον μοναχισμό. Λίγο καιρό μετά, δέχεται γράμμα από τον πατέρα του που του ζητά να επιστρέψει αμέσως για να τον βοηθήσει στα χωράφια και να φτιάξουν την προίκα της μικρής του αδελφής, της Χριστίνας.
Ο Αρσένιος, ακολουθώντας τη συμβουλή του Γέροντα Κυρίλλου, επιστρέφει στο σπίτι του για να βοηθήσει την οικογένειά του στον καθημερινό τους αγώνα και να φτιάξουν την προίκα της μικρής του αδελφής, της Χριστίνας. Μένει στην Κόνιτσα και δουλεύει σκληρά για τρία χρόνια. Έχοντας εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις απέναντι στην οικογένειά του, φεύγει οριστικά για το Άγιον Όρος. Πάει στην Ιερά Μονή Εσφιγμένου και υπό την καθοδήγηση του Ηγούμενου Καλλίνικου ο νεαρός δόκιμος ακολουθεί την πνευματική ζωή. Διακρίνεται για τον μεγάλο του ζήλο, τη θυσιαστική του αγάπη, την ταπείνωση και το πνεύμα αγάπης που έχει για όλους τους αδελφούς. Μάλιστα, υπομένει αγόγγυστα τη σκληρή συμπεριφορά ενός σκληρού μοναχού. Τελικά, γίνεται μικρόσχημος μοναχός και παίρνει το όνομα Παΐσιος.Αποχαιρετά τη μητέρα του στέλνοντάς της μια φωτογραφία του και ένα ποίημά του, στο οποίο περιγράφει τον μεγάλο του πόθο για την πνευματική ζωή, για να της πει ότι μητέρα του από εδώ και πέρα θα είναι η Παναγία.
Ο πατέρας Παΐσιος δίνει τον αγώνα του, ως μοναχός πια, στη Μονή Φιλοθέου, στο Άγιον Όρος. Η μητέρα του δίνει και εκείνη τη δική της «μάχη», καθώς προσπαθεί να συγκεράσει μέσα της τη βαθιά πίστη της στον Θεό και την αγάπη της για τον γιο της. Στον πατέρα Παΐσιο όλο και φουντώνει η επιθυμία να πάει στο πιο ερημικό μέρος του Αγίου Όρους, στα Κατουνάκια και να ασκητέψει εκεί. Ένα όραμα της Παναγίας όμως, τον οδηγεί πίσω στην Κόνιτσα, στη Μονή Στομίου, για να ανακαινίσει το καμένο από τους Γερμανούς μοναστήρι. Έτσι, τον Ιούλιο του 1958, επιστρέφει στην Κόνιτσα και χωρίς να περάσει από το σπίτι του πηγαίνει απευθείας στο μοναστήρι.
Με τη βοήθεια των κατοίκων της Κόνιτσας, ο πατέρας Παΐσιος αρχίζει να ανοικοδομεί τη μονή. Αποφασίζει να πάει στην Κέρκυρα και να κάνει ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Αρσενίου. Έτσι, επισκέπτεται το σπίτι του και ζητά από τους γονείς και τα αδέλφια του, να του πουν αν είχαν βάλει κάποιο σημάδι, για να βρει τον τάφο του Αγίου. Η μητέρα του θυμάται ότι όταν έφταναν στην Κέρκυρα, πρόσφυγες, ο Άγιος Αρσένιος είχε πει στον Παΐσιο, όταν ήταν βρέφος, «γιε μου, εδώ θα με αφήσεις και από εδώ θα έρθεις να με πάρεις». Τώρα γίνεται αυτό που είπε ο Άγιος, για αυτό και η χάρις του θα τον οδηγήσει στον τάφο του.
Με τη βοήθεια των κατοίκων της Κόνιτσας, ο πατέρας Παΐσιος αρχίζει να ανοικοδομεί τη μονή. Αποφασίζει να πάει στην Κέρκυρα και να κάνει ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Αρσενίου. Έτσι, επισκέπτεται το σπίτι του και ζητά από τους γονείς και τα αδέλφια του, να του πουν αν είχαν βάλει κάποιο σημάδι, για να βρει τον τάφο του Αγίου. Η μητέρα του θυμάται ότι όταν έφταναν στην Κέρκυρα, πρόσφυγες, ο Άγιος Αρσένιος είχε πει στον Παΐσιο, όταν ήταν βρέφος, «γιε μου, εδώ θα με αφήσεις και από εδώ θα έρθεις να με πάρεις». Τώρα γίνεται αυτό που είπε ο Άγιος, για αυτό και η χάρις του θα τον οδηγήσει στον τάφο του. Ο πατέρας Παΐσιος πηγαίνει στην Κέρκυρα, βρίσκει τον τάφο του Αγίου και κάνει την ανακομιδή των λειψάνων. Στη συνέχεια, επιστρέφει στην Κόνιτσα και όλη η οικογένειά του προσκυνά συγκινημένη τα λείψανα του Αγίου. Μετά από 34 χρόνια, παίρνουν ξανά την ευχή και την ευλογία του πνευματικού τους πατέρα. Μέσα σε έντονη συγκίνηση, ο πατέρας Παΐσιος παρακαλεί τον Θεό να ξεριζώσει από την καρδιά του
Ο Πατέρας Παΐσιος φτάνει στην Αγία Αικατερίνη στο όρος Σινά. Οι πατέρες της Μονής τού παραχωρούν ένα μικρό κελί στην έρημο, όπου αρχίζει να ασκείται κάτω από πολύ σκληρές συνθήκες, ενώ οι επιθέσεις του Πειρασμού είναι καθημερινές. Παρά την κλονισμένη υγεία του, ο Πατέρας Παΐσιος αφοσιώνεται στην άσκηση. Η μητέρα του έχει αποδεχθεί την απόφαση του γιου της να μονάσει στην έρημο και παρακαλεί την Παναγιά να τον προσέχει. Ενώ όμως προσεύχεται, αφήνει ειρηνικά το πνεύμα της.
Η βεβαρημένη υγεία του Πατέρα Παΐσίου τον αναγκάζει να φύγει από το Σινά και να επιστρέψει στο Άγιον Όρος. Εκεί, συναντά τον παπά -Τύχωνα και του ζητά να γίνει ο πνευματικός του. Ένας αγώνας αρχίζει. Κοντά του μαζεύονται κάποιοι νέοι μοναχοί και τον παρακαλούν να τους συντροφεύσει ως πνευματικός οδηγός τους. Η υγεία του Πατέρα Παΐσίου κλονίζεται σε μεγάλο βαθμό και αναγκάζεται να βγει από το Άγιον Όρος, για να επισκεφθεί γιατρούς στη Θεσσαλονίκη. Εκεί συναντά τον Πατέρα Πολύκαρπο, ο οποίος προσφέρεται να τον βοηθήσει. Γνωρίζει τον Πατέρα Παΐσιο με τις πνευματικές του κόρες, που έχουν την επιθυμία να γίνουν μοναχές. Ο γέροντας τις βοηθά με πολλή αγάπη και διάκριση και αρχίζει να δημιουργείται ένας πνευματικός σύνδεσμος μεταξύ τους. Ο γέροντας υποβάλλεται σε εγχείρηση, κατά την οποία του αφαιρούν τον μισό πνεύμονα. Παρά τον δικό του πόνο, όμως, δεν ξεχνά τον πόνο των άλλων. Πλήθος κόσμου βρίσκει παρηγοριά στο νοσοκομείο, κοντά στον Πατέρα Παΐσιο.
Με την πνευματική καθοδήγηση του Πατέρα Παΐσίου δημιουργείται το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, στη Σουρωτή. Λίγο καιρό αργότερα, ο Γέροντας επιστρέφει στο Άγιον Όρος. Ο παπα-Τύχωνας, ο οποίος προγνωρίζει τον θάνατό του, καλεί τον Πατέρα Παΐσιο και του ανακοινώνει την επιθυμία του να μεταφερθεί στο κελί του, μόλις ο ίδιος κοιμηθεί. Κατόπιν αυτού, ο Πατέρας Παΐσιος μένει κοντά του και ζει τις τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής αυτού του Αγίου ανθρώπου. Σέβεται την επιθυμία του πνευματικού του και παραμένει στο κελί του Τιμίου Σταυρού.
Στο κελί του Τιμίου Σταυρού, ο Πατέρας Παΐσιος «πιάνει φιλίες» με ένα μικρό πουλάκι, έναν κοκκινολαίμη. Δέχεται όμως και Θείες επισκέψεις. Η Αγία Ευφημία εμφανίζεται στο κελί του και τον καθοδηγεί σε κάποια πνευματικά ζητήματα που τον απασχολούν. Αποφασίζει να γράψει τον βίο του Αγίου Αρσενίου και επισκέπτεται την Κόνιτσα για να βρει συγχωριανούς του που έχουν ζήσει κοντά στον Άγιο. Εκεί συναντά την αδελφή του, τη Χριστίνα, για πρώτη φορά μετά από την κοίμηση του πατέρα τους. Στην έρευνά του θα συναντήσει και τον Ιορδάνη, ο οποίος συγκλονίζεται όταν καταλαβαίνει πως ο Πατέρας Παϊσιος, που έχει μπροστά του, είναι το μωρό που κρατούσε η Ευλογία στην αγκαλιά της όταν έφευγαν από τα Φάρασα.
